بخشی از کتاب آنالیز فیزیکی و شیمیایی پسماند و کمپوست
مقدمه
محیط زیست و حفظ سلامتی انسان و کلیه موجودات کره زمین یکی از اصول اساسی در بقای زندگی و استفاده از مواهب خدادادی است. بی تردید ایجاد و تولید مواد زائد امری اجتناب ناپذیر است. این در حالی است که از یک سو روز به روز بر پیچیدگی روند تولید مواد زائد شهری افزوده شده و مقوله مواد زائد در بین مسائل و مشکلات متعدد شهرهای بزرگ اهمیت فوق العاده‌ای یافته است. از سوی دیگر بسیاری از ویژگی‌های مواد زائد شهری ایران نظیر متوسط تولید زباله و ترکیب اجزای آن، شیوه های جمع آوری زباله های شهری، روش‌های گوناگون دفع زباله متفاوت از کشورهای توسعه یافته و صنعتی و حتی بعضی از کشورهای در حال توسعه می‌باشد که باید مورد توجه جدی برنامه ریزان و مدیران قرار گیرد و تدابیر و راهکارهای علمی و عملی متناسب با آن انتخاب و اتخاذ گردد.
شناخت منابع تولید پسماند و آگاهی از ترکیبات فیزیکی مواد زائد جامد شهری، جمعیت، سرانه و دانسیته زباله و نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل آن‌ها تاثیر مستقیمی بر شیوه عملیات جمع آوری، حمل و نقل، بازیافت، انتخاب تجهیزات و امکان بازیابی مواد و انرژی دارد بی توجهی به امر جمع آوری و دفع مواد زائد جامد در جامعه امروزی، به علت کمیت و کیفیت گوناگون مواد، توسعه بیرویه شهرها باعث ایجاد مشکلات ویژه‌ای شده است که رفع آن‌ها تنها از طریق هماهنگی علم و تجربه در چارچوب یک مدیریت صحیح امکان پذیر است.
مقوله پسماند مبحثی است که اگرچه در طول تاریخ همواره همراه بشر بوده است، لیکن با افزایش جمعیت روزافزون جامعههای انسانی، افزایش شهرنشینی و گرایش انسان به مصرف‌گرائی ناآگاهانه و در نتیجه افزایش بیرویه حجم پسماندها و ایجاد پسماندهای جدید و همچنین در پی تخریب شدید محیط زیست انسانی و احساس خطر نوع بشر، بیش از هر زمان دیگری دارای اولویت گردیده و توسط دولتها سیستم‌های مدیریتی گوناگونی برای مدیریت آن اندیشیده و طراحی شده است. حجم بالای پسماند تولیدی انسان در سال‌های گذشته و روش‌های غیر اصولی دفع آن و همچنین تولید پسماندهای جدیدی مانند پلاستیک، شیشه، پت، انواع تولیدات پلیمری، انواع تولیدات الکتریکی و الکترونیکی، انواع پسماندهای ویژه و سمی و … باعث تخریب شدید محیط زیست گردیده به نحوی که زنگ خطر را برای بشر با چنان شدتی به صدا درآورده که متخصصان امر باور دارند در صورت ادامه یافتن روند کنونی نوع بشر محکوم به فنا است. آنچه که در حال حاضر بیش از پیش در نظر متخصصان امر قابل توجه شده است تعیین روش‌هایی برای دفع پسماندها بگونهای است که کمترین آسیب به محیط زیست وارد شود. در این راستا میبایست در گام اول نوع و ترکیب پسماند تولیدی هر محل بطور دقیق از نظر فیزیکی و شیمیایی بررسی گردد تا در مراحل بعدی بتوان با درنظر گرفتن این اطلاعات بهترین روش‌های دفع را طراحی و مستقر نمود. از آنجا که تقریبا در تمام نقاط دنیا مسئولین مدیریت پسماندهای شهری بر عهده شهرداری بوده و یکی از بزرگترین و مهمترین بخش پسماند نیز همین پسماند شهری است، طبیعی است که شهرداری‌ها در راستای انجام صحیح، اصولی و کارآمد این رسالت ذالی و قانونی میبایست اطلاعات پسماندهای محدوده تحت مدیریت خود را بطور کامل تجزیه و تحلیل کرده و مدیریت شایسته که بر پایه دانش روز و تجارب موفق دیگر نقاط جهان می‌باشد اعمال نمایند.
در این شیوه نامه به بررسی روش‌های علمی آنالیز فیزیکی و شیمیایی پسماندهای شهری با تکیه بر تجارب شهرداری‌های موفق دنیا، مدیریت پسماند شهری ایران و نوع پسماند موجود پرداخته شده و سعی گردیده روش‌های موجود بطور کلی شرح داده شود تا استفاده کننده بتواند با توجه به نیاز خود روش مناسب را انتخاب نماید.
