پاورپوینت روشهای نگهداری مواد غذایی

پاورپوینت روشهای نگهداری مواد غذایی

دانلود پاورپوینت روشهای نگهداری مواد غذایی بافرمت pptودر 36 اسلاید قابل ویرایش

قسمتی از متن پاورپوینت روشهای نگهداری مواد غذایی

بشر از ابتدای خلقت به موازات تلاش برای معاش روزانه همیشه در فکر ذخیره و نگهداری مواد غذایی هم بوده است

ممانعت از بروز فساد توسط از بین بردن عوامل خارجی و داخلی و یا به تعویق انداختن رشد

آنها می باشد. نگهداری مواد غذایی اغلب با آماده کردن آنها توأم است.

اهداف نگهداری :

از بین بردن فلور میکروبی موجود در مواد غذائی به طور کامل و از بین بردن میکروارگانیسم های پاتوژن و خطرناک

ب) جلوگیری از تکثیر میکروارگانیسم ها به طور مداوم و یا در زمانی معین

روش حرارتی

در بین انواع روشهای نگهداری موادغذایی ، استفاده از گرما از اهمیت خاصی برخوردار می باشد و از دیرباز مورد استفاده قرار گرفته است. اثر حرارتی در جلوگیری از سه نوع فساد میکروبی ، شیمیایی و فیزیکی مؤثر می باشد. در رابطه با فساد میکروبی ، از بین بردن میکروارگانیسم های بیماریزا در اثر حرارت دادن و بعد از آن بسته بندی می شوند.

پاستوریزاسیون و استریلیزاسیون نیز دو روش استفاده از فرایند حرارتی می باشد.

استریلیزاسیون :

از بین بردن کلیه میکروارگانیسمهای موجود در یک محیط را استریلیزاسیون گویند. درجه حرارت مورد استفاده در این روش حدود ۱۱۰ تا ۱۲۰ درجه سانتیگراد بوده و به خاطر اینکه دمای بالا سبب از بین رفتن برخی مواد مغذی غذا نیز می شود سعی بر آن است که از حرارت های بسیار بالا اجتناب شود. مقدار گرما به اندازه ایست که در مدت زمان مناسب استریل ، می تواند مقاومترین میکروب قابل رشد در غذا را نیز از بین ببرد . امروزه از این روش در فرایندهای کنسرو سازی و محصولات لبنی زیاد استفاده می شود.

پاستوریزاسیون :

این روش که توسط پاستور کشف گردید و تا کنون مورد استفاده قرار گرفته است یک فرایند حرارتی نسبتا ملایم است که معمولا در حرارتی کمتر از ۱۰۰ درجه سانتیگراد صورت می گیرد . امروزه محصولات غذایی بسیاری مانند تخم مرغ ، شیر ، بستنی و دیگر مواد به این طریق نگهداری می شوند. مشکل اصلی در این روش عدم نفوذ حرارت به درون موادغذایی و امکان وجود برخی میکروب های بیماریزا در آن می باشد، به همین دلیل زمان مصرف اینگونه موادغذایی طولانی نبوده و باید در یخچال نگهداری شوند.

پاورپوینت روشهای نگهداری مواد غذایی

استفاده از سرما

سرما یکی از روش هایی است که بشر از قدیم با آن آشنا بوده و از آن استفاده می کرده مانند استفاده از یخچال های طبیعی و یا اطاق های سرد و همچنین گذاشتن یخ طبیعی در کنار موادغذایی تا زمانی که یخچال های امروزه پدید آمدند . سرما سبب کُند شدن یا متوقف شدن آنزیم ها و فعالیت عوامل بیولوژیک در مواد غذایی و تأثیر بر روی تکثیر میکروارگانیسم ها می شود .

برای نگهداری موادغذایی با این روش ، سه راه وجود دارد که عبارتست از :

استفاده از یخچال ( دمای حداکثر تا ۱۰ درجه بالای صفر ) که برای نگهداری کوتاه مدت می باشد

فریزر ( دمای ۱۸ درجه زیر صفر ) برای نگهداری چند ماهه گوشت و موادغذایی منجمد بکار می رود

سردخانه ها ( دماهای زیر صفر تا ۴۰ درجه ) برای نگهداری طولانی تر حدود ۶ ماه تا یکسال بکار می رود .

نگهداری در یخچال باعث از بین رفتن میکروبها نشده بلکه فعالیت و تکثیر آنها را کُند یا متوقف می کند.

سیستمهای ایجاد کننده سرما در صنعت :

در سردخانه ها از آمونیاک ، دی اکسید کربن یا ترکیبات هالوژنه نظیر دی کلرو در فلوئورو متان به عنوان به عنوان ماده سرمازای استفاده می کنند . ماده سرمازا باید فاقد سمیت غیر قابل اشتغال و کم هزینه باشد و دارای نقطه جوش پایین و گرمای نهان تبخیر بالا باشد .

روشهای انجماد در صنعت عبارتند از :

انجماد توسط هوای سرد

انجماد از طریق تماس با سطوح سرد

انجماد با کریوژن

فریز کردن، یکی از بهترین روش‌های نگهداری بعد از تازه خواری است، به این معنا که اگرمی توانیم ماده غذایی را تازه بخوریم، اگر نشد، منجمد کنیم. در غیر این صورت، کنسرو کرده و در نهایت، از خشک کردن استفاده کنیم که البته در مورد هر یک از این روش‌ها رعایت اصول اولیه الزامی است.

: به‌طور کلی، ماده غذایی اگر قراراست فریز شود، بهتر است خام فریز شود. مزیت خام فریز کردن مواد غذایی هم این است که اگر آلودگی و سموم میکروبی در ماده فریز شده به وجود آمده باشد با پختن از بین می‌رود، اما در مورد غذاهای پخته این اتفاق محدود به گرم کردن می‌شود، بنابراین، غذا به دمای مناسب برای پاک شدن نخواهد رسید.

: مسئله اینجاست که عمر مواد غذایی پخته در فریزر نصف می‌شود، بنابراین برای استفاده درازمدت، روش مناسبی نیست. به این معنا که اگر سبزی خام را ۶ ماه می‌شود در فریزر نگهداری کرد، سبزی پخته، زمانی ۳ ماهه دارد.

برای فریز کردن سبزی‌ها، بهترین کار این است که قبل از فریز کردن، آنها را آب‌گردانی کنیم، یعنی فقط در آب گرم گذاشته و در بیاوریم؛ با این کار، علاوه بر اینکه حجم سبزی‌ها کم شده و جای کمتری را در فریزر خواهند گرفت، عمل آنزیم بری هم روی آنها انجام می‌شود که مانع از تغییر رنگ سبزی‌ها و تیره شدن آنها در طی فرآیند انجماد خواهد شد.

پاورپوینت روشهای نگهداری مواد غذایی

رفع انجماد از مواد غذایی

الف: اگر مواد غذایی در یخچال از حالت انجماد خارج شوند، برای مصرف ایمن هستند و دارای کیفیت بالا می‌باشند.

ب: چنانچه در یخچال از حالت انجماد خارج شوند و بخواهید آنها را دوباره فریز کنید، برای مصرف ایمن می‌باشند، لیکن کیفیت آنها کاهش می‌یابد.

ضمنا در غذاهای منجمدی که رفع انجماد شده‌اند، خطر فساد افزایش می‌یابد، به همین دلیل چنانچه مدت کمتر از ۲ ساعت در دمای اتاق قرار گیرند، برای مصرف ایمن هستند، ولی اگر این مدت به ۳ ساعت یا بیشتر برسد، برای مصرف سالم نیستند و کیفیت آن ها کاهش می‌یابد.

خشک کردن

از زمانی که انسان غلات را کشت کرد از روش خشک کردن نیز به عنوان یکی از راههای نگهداری موادغذایی استفاده می کرد که با حذف آب مانع فعالیت بیولوژیکی و آنزیم های موجود برای فساد مواد غذایی می گردد. طول عمر ماده افزایش پیدا کرده و وزن و حجم آن کاهش پیدا می کند. خشک کردن مواد غذایی با استفاده از عوامل موجود در طبیعت نظیر خورشید خشک کردن طبیعی نامیده میشود که اگر چه کم هزینه است ولی دارای معایب و محدودیتهایی هم می باشد :

فضای زیادی اشغال می کند

رطوبت ماده تا کمتر از ۱۵% کاهش نمی یابد که برای حفاظت بعضی اقلام مناسب و کافی نیست

از نظر بهداشتی مطلوب نیست زیرا ماده تحت اثر عوامل آلوده کننده موجود در محیط قرار داشته و احتمال صدمه دیدن و نابود شدن آن توسط حشرات و پرندگان وجود دارد .