اکولوژی محیط
پاورپوینت اکولوژی محیط
فرمت: PPT تعداد صفحات: 167
- آشنایی با واژه اکولوژی
- آشنایی با مفهوم اکولوژی
- آشنایی با سلسله مراتب پیچیدگی
- آشنایی با تولید کنندگان اولیه در طبیعت
- آشنایی با مفهوم انتقال انرژی از تولید کننده اولیه
- آشنایی با هرم انرژی
- آشنایی با شبکه های غذایی
- آشنایی با چرخه حیات و چرخه تجزیه کنندگان
- آشنایی با نقش ماده حیاتی، آب
- آشنایی با عنصر کربن و نقش آن در کره زمین
- آشنایی با عنصر اساسی بدن، ازت
- آشنایی با بستر زندگی، خاک و ارزش آن
- آشنایی با توزیع حیات
- آشنایی با پراکندگی گونه ها
- آشنایی با جایگاه اکولوژیک
- آشنایی با مطالعه جمعیت ها
- آشنایی با رشد جمعیت
- آشنایی با افزایش جمعیت موجودات زنده
- آشنایی با عوامل تهدید کننده حیات
- آشنایی با استراتژی خانواده
- آشنایی با بهره برداری از یک جایگاه اکولوژیک
- آشنایی با تأثیرات زمان بر طبیعت
- آشنایی با تأثیرات اکولوژی بر تکامل
- آشنایی با سازگاری و تنوع جانداران
- آشنایی با اکولوژی انسان
- آشنایی با تأثیر انسان بر محیط
- آشنایی با اکولوژی عصر ما
مقدمه:
آیا تاکنون به ارتباط بین موجودات زنده اعم از گیاهان، حیوانات و حتی انسان ها، که همه در کنار یکدیگر بر روی کره زمین زندگی می کنند، فکر کرده اید؟ به تأثیراتی که موجودات زنده می توانند بر روی یکدیگر بگذارند؟ و محیط زندگی آن ها؟ کدام یک از این موجودات تأثیر بیشتری بر محیط زیست می گذارند
پاسخ تمام این سئوالات و دانستن اطلاعات مفیدی درباره موجودات زنده و محیط زیست شان موضوع درس ما است.
اکولوژی چیست؟
با توجه به مقدمه بالا تا حدودی با مفهوم اکولوژی آشنا شدید. همان طور که می دانید هیچ موجود زنده ای نمی تواند در تنهایی و انزوا زندگی کند. همه موجودات زنده اعم از گیاهان و جانوران، برای زنده ماندن نیاز به انرژی و مواد محیطی دارند و حیات همه موجودات زنده بر زندگی دیگری تأثیر می گذارد. در واقع اکولوژی عبارت از مطالعه روابط موجودات زنده و محیط زیست آنها است.
اکولوژی یا به زبان فارسی بومشناسی، بررسی دانش برهم کنش های میان جانداران و محیط زندگی آنها است. از این رو میتوان مدعی شد که بوم شناسی کهنترین علم بشری است.
واژه اکولوژی از دو لغت یونانی Oikos به معنای بوم، خانه، بستر زیست یا محل زندگی و کلمه لوگوس Logos به معنی شناخت، علم یا دانش تشکیل شده است. بنابراین، از نظر ریشه ی لغوی کلمات تشکیل دهنده، اکولوژی به معنی بررسی محل زندگی جانداران است ولی اصطلاحا به “اثرات محیط بر موجودات زنده، اثرات موجود زنده بر محیط و روابط متقابل بین موجودات زنده اطلاق میگرد”.
اصطلاح اکولوژی را برای نخستین بار ارنست هکل، زیست شناس آلمانی در سال 1869 به کار برده است.
انسان همیشه در محیط طبیعی، موجودات زنده را به منظور شکار یا جمع آوری خوراک مورد مطالعه قرار داده است، اما اکولوژی به عنوان مقوله ای علمی، دانش جدیدی است. اکولوژیست ها گونه ها را در محیط طبیعی آنها مطالعه می کنند، اما مطالعات تجربی و آزمایشگاهی نیز انجام می دهند. مطالعات صحرایی اکولوژیست ها به مفهوم جمع آوری اطلاعات ضروری در مورد چگونگی وقایع طبیعی برای یک گونه خاص از جانور است. این بررسی شامل جمعیت، تغذیه، شکل، اندازه و عادات و رفتار جانوران است. علاوه بر آن اکولوژیست ها محیط فیزیکی از قبیل ترکیب سنگ ها، خاک، هوا، آب را نیز مورد مطالعه قرار می دهند.
اکولوژی در یک باغچه: موجودات زنده برای تأمین ضروریاتشان به عوامل متعدد محیط زیست وابسته اند. این عوامل عبارتند از: نور، حرارت، مواد شیمیایی و مواد غذایی که باعث رشد گیاهان و جانوران می گردد و از همه مهم تر آب است. اگر بخواهیم در یک محیط غیر طبیعی مانند باغچه، گیاهان رشد خوبی داشته باشند. باید تمام این عوامل را فراهیم سازیم.
هر باغچه مدل کوچکی از حیات در کره زمین است. صخره ها و خاک، باد و باران، گیاهان و حیوانات، با هم زندگی می کنند. به طور مستقیم یا غیر مستقیم بر یکدیگر تأثیر می گذارند و سیمای محیط زیست خود را تغییر می دهند.
گیاهان مواد غذایی را از خاک جذب کرده و گل و بذر می دهند. موش ها بذرها را می خورند و گربه ها موش ها را شکار می کنند. گیاهان می رویند و فاسد می شوند. کرم ها گیاهان فاسد شده را می خورند و مواد شیمیایی آنها به خاک باز می گردد.
اکولوژی در حقیقت مطالعه این قبیل روابط متقابل میان گیاهان، حیوانات و عناصر غیر زنده محیط است.
سلسله مراتب: می توان موجودات زنده را در 6 سطح مورد مطالعه قرار داد.
- در سطح نخست یک گیاه یا حیوان قرار می گیرد که به گونه ای خاص تعلق دارد.
- گروهی از این تک گیاهان یا حیوانات، جمعیت نامیده می شوند.
- همزیستی جمعیت های مختلف گونه ها، جامعه را تشکیل می دهند.
- و وجود چندین جامعه در یک محل ویژه، اکوسیستم را به وجود می آورد.
- وجود اکوسیستم های مختلف در یک ناحیه جغرافیایی دارای شرایط آب و هوایی یکسان، بیوم را تشکیل می دهد.
- تمام بیوم های مختلف کره زمین بالاترین سطح سازمان بندی را تشکیل می دهند. این قسمت لایه بیرونی سطح کره زمین است که به زیست کره یا بیوسفر خوانده می شود.
- در حقیقت زیست کره یا بیوسفر به آن بخش یا لایه از کره زمین گفته میشود که در آن زندگی وجود دارد. این لایه زیستگاه انسان و دیگر موجودات زنده از جمله پرندگان، ماهیان و موجودات خاکزی است و تا لایههای زیرین از زمین که ریشه درختان و دیگر جانداران نفوذ میکند ادامه دارد.
- در زمینهای سخت، زیست کره تنها تا عمق چند متری ادامه دارد (به استثناء باکتریها که در لایههای ژرفتری نیز حضور دارند.)
- در هوا زیست کره تا حدود 8 کیلومتر یعنی تا جایی که اکسیژن یافت میشود حضور دارد
- و در دریاها تا ژرفاهای بسیار و حتی تا 11 کیلومتر در زیر اقیانوس نیز ادامه دارد.
سطح کره زمین برحسب شرایط آب و هوایی و سایر عوامل فیزیکی به ناحیه ها یا بیوم هایی تقسیم می شود. هر بیوم ترکیب خاصی از انواع جانورانی را که می توانند در شرایط ویژه آن بقا یابند، در بر دارد و هر یک از آنها نوع بارزی از پوشش گیاهی را در خود جای داده است.
- هر یک از انواع های آب و هوایی و زیر مجموعه های اصلی آنها دارای مقداری از جامعه های گیاهی و جانوری بارزی هستند که نسبت به محدوده ای از عوامل زیستی سازگاری یافته اند چنین جامعه های زیست را بیوم می نامند.
- فرق بین بیوم های مختلف ضرورتاً به تاکسونومی موجود ات آن مربوط نمی شود بلکه بیشتر در ارتباط با اشکال حیاتی موجود در آنهاست.
- بیوم ها در طول مدت زمان بسیار طولانی در نتیجه واکنش ها متقابل عوامل محیطی مانند اقلیم و عوامل زیستی پدید آمده اند، نکته مهم در پراکندگی انواع اکوسیستم ها، موازی بودن خطوط تقسیم آکوسیستم ها با عرض های جغرافیایی است.
تقسیمات بیوم ها کم و بیش عرضی هستند و بیوم های یکسان را می توان در عرض های جغرافیایی مشابه یافت نمود. در شکل گیری بیوم ها، ارتفاع عرض جغرافیایی را جبران می کند. اقلیم نقش مهم در توزیع بیوم ها دارد و از میان عوامل اقلیمی دما و رطوبت مهمتر می باشند. از دیگر عوامل توزیع بیوم، نوع خاک می باشد. اقلیم نوع خاک را تعیین می کنند و خاک و اقلیم نوع گیاهان منطقه را مشخص می کنند و در نهایت پوشش گیاهی منطقه حیات وحشی آن را مشخص می کند. بنابراین اقلیم اولین عامل کنترل کننده بیوم هاست.
در واقع بیوم یک اکوسیستم بزرگ و با یک سرزمین زیستی خاص است که واحد زیستی آن بیوما می باشد.
انواع بیوم های کره زمین:
- بیوم خشکی
- بیوم های آبی
بیوم های خشکی: میزان تولید در بیوم های خشکی متفاوت می باشند بیابان کمترین میزان تولید و جنگل های پر باران بیشترین میزان تولید را دارا می باشند.
بیوم های کره زمین
بیوم خشکی
- توندار (توندرای قطبی و کوهستانی (آلپی)
- تایگا ( جنگل سوزنی برگان )
- جنگل های معتدل خزان کننده
- جنگلهای پر باران حاره
- جنگل های خشک حاره
- کوهستان ها
- علفزارها: استپ ها (علفزارهای مناطق معتدل) و ساوان ها و علفزارهای مناطق گرمسیری
- بیابان ها
بیوم آبی
- بیوم های دریایی
- بیوم های آب شیرین
تولید کنندگان اولیه در طبیعت
- به نظر شما تولید کنندگان اولیه در طبیعت چه موجوداتی هستند؟ شاید به دنبال مفهوم تولید کننده اولیه هستید؟ تولید کننده اولیه در طبیعت به چه معناست؟
- گیاهان غذایشان را خود تولید می کنند. بدین جهت آنها را اتوتروف (خودساز) می نامند. گیاهان با استفاده از دانه های رنگین سبزی که دارند (کلروفیل)، از طریق برگ هایشان انرژی خورشید را گرفته و با ترکیباتی آن را به صورت انرژی شیمیایی به منظور مصرف و سوخت و ساز خود در می آورند. این دو مرحله ی فرایند حیاتی را “فتوسنتز” می نامند.
- اکولوژیست ها گیاهان را تولید کنندگان می نامند، چون آنها از مواد غیر زنده یا معدنی، مواد زنده یا آلی می سازند.
- میزان انرژی ذخیره شده به وسیله گیاهان را در اکوسیستم، تولید اولیه می نامند.