دانلود پاورپوینت گندزداهای محیط

گندزداهای محیط Environmental Disinfectants

گندزداهای محیط Environmental Disinfectants

فرمت: PPT تعداد صفحات: 375

سرفصل ها:

• تعاريف و اصطلاحات
• اصول فعاليت ضد باكتريايي
• اصول مقاومت باكتريها و تغييرات آنها در هنگام مقاومت
• عوامل فيزيكي موثر در فعاليت مواد ضد ميكروبي
• عوامل فيزيكي ضد باكتريايي (حرارت، تشعشع، سرما، صدا و …)
• استريليزاسيون (با حرارت خشک، مرطوب، تحت فشار، با تشعشع و…)
• فيلتراسيون
• گندزداهاي شيميايي
• عوامل موثر در گندزدايي شيميايي
• شرايط گندزدايي شيميايي
• تعيين ارزش گندزدايي يك ماده شيميايي
• انواع گندزداهاي شيميايي
• گندزداها و استريل كننده هاي گازي
• تركيبات چهارتايي آمونيوم و نحوه كاربرد آنها
• فلزات سنگين و تركيبات جيوه و نحوه كاربرد آنها
• آشنايي با انواع سورفاكتانت ها و دترجنت ها و نقش آنها در گندزدايي

اقدامات ساموئل وایس در سال 1847 با عنوان نجات دهنده مادران در بیمارستان عمومی وین. ساموئل وایس روش شستشوی دست‌ها پیش از زایمان با صابون و آهک کلردار را ارائه داد. در این بیمارستان نرخ مرگ‌ومیر مادران در حین زایمان بدست پزشکان، سه برابر بیشتر از ماماهای بیرون از بیمارستان بود.

• لیستر (جراح انگلیسی) نخستین بار، در سال 1865 مسئله گندزدایی لوازم جراحی را مطرح ساخت.
• لیستر کوشید تا با ریختن فنول بر روی زخم ها، میکروب ها را از بین ببرد.
• ریدال و والکر در سال 1903 استاندارد كردن و ارزیابی گندزداها را مطرح كردند.

اساس پیشگیری و کنترل عفونت:

• تمیز کردن (Cleaning)
• گندزدایی (Disinfection)
• استریل کردن(Sterilization)
  • تمیز کردن مناسب قبل از هر گونه گندزدایی و استریلیزاسیونی ضروری است.
  • نوع و سطح آلودگی زدایی(Decontamination) وسایل بستگی به ماهیت وسایل و کاربرد آنها دارد.

استریلیزاسیون با بخار زمانی موثر است که قبل از آن موارد زیر انجام شود:

تمیز کردن کامل

بسته بندی/ بارگذاری مناسب

نظارت دقیق بر اتوکلاو

• گندزداهای شیمیایی باید طوری انتخاب، استفاده و دور ریخته شوند که کمترین آسیب را وارد نمایند.
• کسانی که مسئولیت پردازش مواد آلوده را به عهده دارند، باید آموزش کامل ببینند و در صورت لزوم لباس های محافظ بپوشند.
• برای آموزش پرسنل و نظارت بر عملکرد آنها باید سیاست ها و رویه هایی که بطور واضح نوشته شده در محل در دسترس باشد.

تعاریف:

• پریون (Prion): عامل بیولوژیکی عفونت زای شبیه ویروس، بدون DNA و RNA که فقط پروتئین دارد. پریون ها تقریبا در مقابل عوامل گندزدا مقاوم هستند (عامل جنون گاوي).
• ویروئید (Viroid): عامل بیولوژیکی عفونت زای شبیه ویروس، بدون پروتئین که فقط RNA تک رشته اي دارد (پاتوژن گياهي).
• عفونت خون (Sepsis): وجود میکروارگانیسم های بیماریزا یا سم آنها در خون.
• آلودگي (Contamination) : ورود آلاینده‌ها به یک محیط که باعث ناپایداری، اختلال، آسیب یا ناراحتی در آن محیط برای موجودات زنده شود.

گاهی لازم است که تمام میکروارگانیسم­ های موجود بر یک جسم را از بین برد، در حالیکه گاهی تخریب نسبی آنها مورد نیاز است. برای دستیابی به چنین شرایطی از عوامل میکروب­ کش و یا عوامل ثابت نگهدارنده رشد میکروب­ ها استفاده می ­شود که در شکل (1) نمایش داده شده است.

• از پسوندهای ویژه ­ای برای مشخص نمودن نوع عامل ضد میکروبی استفاده می­ گردد.
• موادی که سبب مرگ ارگانیسم ها می­ شوند اغلب واجد پسوند kill) cide) می ­باشند و دارای اثرات تغییرناپذیر و پایداری هستند.
• ماده میکروب ­کش عوامل بیماریزا و بسیاری از عوامل غیربیماریزا را کشته ولي الزاماً آندوسپورها را از بین نمی­ برد.
• عوامل گندزدا و یا ضدعفونی­ کننده مخصوص، علیه گروه ویژه ­ای از ارگانیسم­ ها موثر هستند که متناسب با آنها نامگذاری شده ­اند، مانند عوامل باکتری­ کش، قارچ­ کش، جلبک ­کش یا ویروس ­کش.
• دسته دیگری از ترکیبات شیمیایی که برای ارگانیسم ­ها کشنده نبوده، ولی شدیداً از رشد آنها جلوگیری می­ کنند به پسوند (static- (standstill ختم می­ شوند.
• این ترکیبات از افزایش تعداد میکروارگانیسم­ ها جلوگیری می ­کنند.
• این عوامل قادر به کشتن و یا حذف میکروارگانیسم ­ها نبوده و با حذف ماده ثابت­ نگهدارنده رشد، مجدداً میکروارگانیسم­ ها رشد و تکثیر می­ یابند، مانند عوامل باکتریواستاتیک و فونژی استاتیک.
• مسلماً استفاده از عوامل میکروب­ کش نسبت به عوامل ثابت­ نگهدارنده رشد از ارزش و اهمیت بیشتری برخوردارند.

آلودگی زدایی  Decontamination

آلودگی زدایی ترکیبی از فرآیندهای تمیز کردن، گندزدایی و استریلیزاسیون برای بی خطرکردن دستگاه و ابزار پزشکی یا سطوح محیطی به منظور بکار گیری آنها توسط پرسنل برای بیماران است.

اجزاء وسایل قابل استفاده مجدد باید پس از استفاده از یکدیگر جدا شده و در اسرع وقت تمیز شوند تا از خشک شدن آلودگی جلوگیری شود.

روش های آلودگی زدایی مورد استفاده بستگی دارند به:

• ماهیت میکروارگانیسم هاي موجود
• خطر عفونت مرتبط با سطح، وسایل، دستگاه یا روش

عوامل تعیین کننده کارایی روش تمیز کردن شامل موارد زیر می باشد:

• نوع و مقدار کثیفی
• کیفیت آب
• نوع مواد شوینده
• غلظت مواد شوینده
• نوع ابزار یا دستگاه
• مقدار زمان مجاز برای کارکرد مواد شوینده

موارد قابل استفاده مجدد ممکن است با دست، با استفاده از تجهیزات مکانیکی یا ترکیبی از دو روش تمیز شود. استفاده از تجهیزات مکانیکی می تواند باعث اثربخش تر شدن تمیز کردن، افزایش بهره وری و ارتقای ایمنی کارکنان شود.

گندزدایی (Disinfection) و گندزدا (Disinfectant)

گندزدایی از بین بردن و کاهش اشکال رویشی بالقوه خطرناک و ارگانیسم­ های بیماریزا از روی اشیاء بی­ جان با استفاده از مواد شیمیایی و یا وسایل فیزیکی است و نمی­ توان با اطمینان گفت كه تمامی میکروب­ ها را نابود كرده است. یک عامل گندزدا، الزاماً سبب استریل شدن شیء نمی­ گردد.

گندزداها مانند عوامل استریل­ کننده فقط بر روی اشیاء بی­جان استفاده شده و روی سطوح بدن به ­کار نمی­ روند. اغلب، گندزدایی را نسبت به فاکتورهایی نظیر زمان، درجه حرارت، غلظت و غیره ارزیابی می­ نمایند.

سطوح گندزدایی

(L.L.D (low level Disinfectant: مواد گندزدای سطح پايين باعث حذف خيلي از باكتری های رویشی، قارچ ها و ويروس ها مي شوند.

(I.L.D (Intermediate Level Disinfectant: اين مواد گندزدا باعث كشته شدن همه ارگانيسم هاي رویشی از جمله مايكوباكتريوم توبركلوزيس مي شوند.

(H.L.D (High Level Disinfectant: اين مواد گندزدا باعث كشته شدن تمام ارگانيسم ها به جز تعدادی از اسپورها مي شوند.

(High-level disinfectants (HLD

• فعال در برابر باکتری های رویشی، ویروس ها (از جمله ویروس های بدون پوشش)، قارچ ها و مایکوباکتریوم
• ممکن است با افزایش زمان تماس اندکی تاثیر برعلیه اسپورهای باکتریایی داشته باشد.
• HLD ها برای گندزدایی وسایل حساس به حرارت و نیمه بحرانی مانند آندوسکوپ های فایبراوپتیک انعطاف پذیر مورد استفاده قرار می گیرند.
• آلدئیدها مانند گلوتارآلدئید، اکسید کننده ها مانند هیدروژن پر اکساید و پر استیک اسید جزءHLD ها هستند.

گندزداهای سطح بالا بسته به درجه حرارت معمولاً نیاز به 10 تا 45 دقیقه زمان تماس دارند.

پس از گندزدایی:

1. برای حذف باقیمانده مواد شیمیایی از روي وسایل نیاز به شستشوی کامل آنها با آب استریل یا فیلتر شده است.
2. خشک كردن آنها با یک شوينده الکلي یا دمیدن هوای تمیز و فیلتر شده
3. نگهداری صحیح آنها تا از آسیب یا آلودگی دوباره جلوگیری شود.

(I.L.D (Intermediate Level Disinfectant

فعال در برابر باکتری های رویشی، مایکوباکتریوم، قارچ و بسیاری از ویروس ها. حتی پس از قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آن ممکن است اسپورها را از بین نبرد.

(L.L.D (low level Disinfectant

گندزدای سطح پایین در مقابل باکتری های رویشی (به استثنای مایکوباکتریوم)، برخی از قارچ ها و ویروس های پوشش دار فعال هستند. در بسیاری از موارد، شستشو با صابون معمولی و آب برای این سطح از گندزدايي کافی خواهد بود.

ادامه مطالب زیر را با دانلود فایل پاورپوینت مشاهده کنید

• مقاومت و حساسيت ارگانيسم ها به مواد گندزدا
• طبقه بندی وسايل از نظر سطوح گندزدایی
• ضدعفونی کردن (Antisepsis) و ضدعفونی ­کننده (Antiseptic)
•  استریلیزاسیون یا سترون ­سازی
• بهسازی و بهسازی­ کننده (Sanitation and Sanitizer)
• مهمترین عوامل مؤثر بر فعالیت ضد میکروبی
• خنثی شدن و غیرفعال شدن گندزداهای شیمیایی
• نحوه عمل عوامل ضد میکروبی
• مکانیسم اثر عوامل فیزیکی، شیمیایی
• روشهای کنترل میکروارگانیسم ها با استفاده از عوامل فیزیکی و شیمیایی و تقسیم بندی آنها
• روشهای مختلف استفاده از حرارت خشک
• دمای 100 درجه و بخار آب آزاد
• نحوه اطمینان از فرآیند سترون سازی
• پرتو دهی یا اشعه دادن
• صافی یا فیلتراسیون
• طبقه بندی عوامل شیمیایی در کنترل میکروارگانیسم ها
• انواع دترجنت کاتيونی و آنیونی
• نحوه عمل ازن بر ميکروارگانيسم ها
• و …