مفاهیم و اصول اساسی حفاظت در برابر اشعه
تعریف پرتوهای یونساز :
پرتوهای یونساز از دیدگاه حفاظت در برابر اشعه به پرتوهایی اطلاق میگردد که بتوانند در مواد بیولوژیکی یونسازی نمایند نظیر پرتوهای آلفا، بتا، گاما، ایکس و نوترون.
اثرات اشعه های یونساز :
پرتوها باعث یونیزاسیون اتمها میگردند که، مولکولها را تحت تاثیر قرار میدهند و میتوانند بر، سلّولها اثرگذاشته و عامل تاثیربر روی، بافتها شوند وموجب تاثیر در اندامها شده و منجر به تاثیر در تمام بدن شوند.
اثرات بیولوژیکی پرتوها :
اثرات قطعی:
– آسیب اندامها
– ایجاد زمینه آب مروارید
اثرات قطعی ناشی از تخریب وسیع سلّولها در دزهای بالاست بروز زود هنگام اثرات : چند روز تا چند هفته وجود حد دز آستانه برای ایجاد اثر خاصّ عدم بروز اثر قبل از دز آستانه میزان آسیب بستگی به سطح دز پرتو دارد
اثرات احتمالی :
– ایجاد زمینه انواع سرطانها
– بروز اختلالات ژنی
ایجاد تغییرات در ژنها در اثر آسیب سلّولی
تکثیر سلّولی با ژنهای تغییر یافته موجب افزایش:
ابتلا به سرطانها
امکان توّلد نوزاد با اختلالات ژنی
بروز نارسایی های ارثی میگردد
برای این اثرات حّد دز آستانه وجود ندارد
اثرات دیر آشکار میگردند
احتمال اثر با افزایش دز همراه است
شّدت اثر به دز بستگی ندارد.
هدف حفاظت در برابر اشعه :
جلوگیری از اثرات قطعی
کاهش اثرات احتمالی
قانون حفاظت در برابر اشعه ایران
این قانون در سال ۱۳۶۸ توسط مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده است.
بر اساس این قانون، واحد قانونی موظف به اجرای مقررات، آیین نامه ها و استانداردهای مربوطه می باشد. این مسئولیت ها از طرف سازمان انرژی اتمی ایران به مرکز نظام ایمنی هسته ای کشور به عنوان واحد قانونی (Competent Authority/ Regulatory Body) تفویض شده است.
استانداردهای حفاظت در برابر اشعه
استانداردهای بین المللی:
ICRP 60
IAEA, Safety Series 115, Basic Safety Standard (BSS)
استانداردهای ملّی:
حفاظت در برابر پرتوهای یونساز و ایمنی منابع پرتو-استاندارد پایه، کد ملّی: ۷۷۵۱
Basic Radiation Safety Standard, (BRSS)
+++ فایل پاورپوینت پیوستی شامل سرفصل های زیر می باشد که در انتهای مطلب دانلود کنید :
تعریف پرتوهای یونساز
اثرات بیولوژیکی پرتوهای یونساز
هدف حفاظت در برابر اشعه
چگونگی دستیابی به هدف
قانون حفاظت در برابر اشعه ایران
استانداردهای حفاظت در برابر اشعه
اصول اساسی حفاظت در برابر اشعه
فایل پاورپوینت کامل و جامع و کاربردی و آموزشی جهت دانشجویان و اساتید گرامی بهداشت محیط با 105 اسلاید